Luchtontvochtiger-keuze
Welk luchtontvochtigingsproces voor welk doel?
Keuzefactor ruimtetemperatuur
De gemiddelde luchttemperatuur in de droog te houden ruimte is het meest belangrijke keuzecriterium voor de meest geschikte luchtontvochtiger.
Kracht onder 8
In onverwarmde kelders, vakantiehuisjes of koelere ruimten tijdens de wintertijd met een gemiddelde ruimtetemperatuur onder 8 °C, wordt het aanbevolen gebruik te maken van adsorptiedrogers. Door het werkingsprincipe hiervan is het mogelijk ook omgevingen met lage temperaturen permanent en effectief droog te houden.
Ook als de temperaturen af en toe tot 12 °C stijgen, werken deze apparaten nog naar tevredenheid, boven 12 °C wordt de energiebalans van deze apparaten echter te slecht voor een zinvol gebruik bij het ontvochtigen.
Allrounders van 5 tot 35 °C
Vanaf een gemiddelde ruimtetemperatuur van 8 °C zijn ook koudemiddeldrogers in principe geschikt voor luchtontvochtiging.
Dalen de temperaturen tijdens de wintermaanden permanent onder 15 °C, moet hiervoor altijd een apparaat met heetgasontdooiing worden gebruikt.
Deze allrounders zijn variabel inzetbaar binnen een zeer groot temperatuurbereik, terwijl koudemiddeldrogers met circulatieontdooiing pas bij gemiddelde temperaturen boven 15 °C zinvol kunnen worden toegepast voor luchtontvochtiging – zie ook hoofdstuk 2 – “Ruimteklimatologische toepassingsgrenzen van de processen”.
Keuzefactor bedrijfskosten
Gaat om het kosten-bateneffect en de ontvochtigingscapaciteit in verhouding tot het energieverbruik, kan de condensdroger met compressortechniek in vrijwel alle toepassingsomgevingen de eerste plaats opeisen.
Peltier-condensdrogers zijn weliswaar voordeliger in aanschaf en hebben op het eerste gezicht een lager stroomverbruik, maar ze worden gekenmerkt door de aanzienlijk lagere ontvochtigingscapaciteit en tegelijk een ca. 400% hoger energieverbruik per liter ontvochtigd condens.
Voor adsorptiedrogers kan het energieverbruik bij dezelfde ontvochtigingscapaciteit in een directe vergelijking met compressorkoudemiddeldrogers tot wel 100 % hoger liggen. De bedrijfskosten spelen echter bij de beslissing voor een absorptiedroger slechts een ondergeschikte rol, door toepassingseisen waaraan alleen met een adsorptiedroger kan worden voldaan.
Keuzefactor werkbereik
Compressorkoudemiddeldrogers – uitstekend voor alle ruimtegrootten
Hoe groter de droog te houden ruimte, des te voordeliger wordt het gebruik van een compressorkoudemiddeldroger. Alleen deze apparaatgroep heeft voor privégebruikers de grootste bandbreedte bij ventilator-condensor-combinaties met verschillende capaciteiten.
Voor het drooghouden van grote ruimten moeten ook grote hoeveelheden vochtige lucht kunnen worden toegevoerd aan de ontvochtiger, waarvoor een krachtige ventilator is vereist. En om deze hoeveelheden lucht effectief te kunnen ontvochtigen, moet de condensor van het apparaat ook een hoge capaciteit hebben.
Let daarom bij de apparaatkeuze niet alleen op de door de fabrikant aangegeven geschiktheid voor ruimte-afmetingen, maar controleer de waarschijnlijkheid hiervan aan de hand van de specificaties met betrekking tot luchtcapaciteit, stroomverbruik en ontvochtiging. Eenvoudige stelregel: Veel liters bij weinig Watt bestaat niet, ook niet als vele aanbieder dit suggereren ;-)
Peltier-luchtontvochtigers – specialisten voor zeer geringe volumes
Peltier-apparaten zijn geen klassieke ruimteluchtontvochtigers, omdat ze niet zo zeer zijn ontworpen voor het ontvochtigen van volledige ruimten, maar meer voor speciale toepassingsgebieden. Door de compacte constructie, het lage stroomverbruik en de stille werking is deze apparaatklasse vooral bedoeld voor gebruik in kleding- en schoenenkasten, voorraadkamers voor levensmiddelen of in beperkte mate ook voor kleine, raamloze sanitaire ruimten zonder grote vochthoeveelheden (geen douche), omdat Peltier-ontvochtigers eigenlijk alleen geschikt zijn voor omgevingen zonder extra externe vochttoevoer (zie de volgende paragraaf “Infiltratie”).
Granulaat
Dergelijke droogmiddelen worden hoofdzakelijk gebruikt voor het beschermen van vochtgevoelige goederen tijdens opslag en transport. Iedereen kent de kleine zakjes die zijn ingesloten bij zendingen van elektronica, tassen, koffers, schoenen en ook geneesmiddelen. Voor het drooghouden van dergelijke goederen in krappe verpakkingen zijn granulaatzakjes zeer geschikt.
Er worden echter ook grotere zakken inclusief opnamebox op de markt aangeboden als “luchtontvochtiger”. Voor deze toepassing is granulaat om verschillende redenen echter ongeschikt.
Ten eerste is de werking hiervan beperkt tot enkele kubieke meters omgevingslucht en alleen in omgevingen zonder enige extra vochttoevoer van buitenaf (zie de volgende paragraaf “Infiltratie”).
Ten tweede zijn granulaat-ontvochtigers in verhouding tot hun droogcapaciteit zeer duur, omdat ze als wegwerpsysteem vragen om regelmatige aanschaf van nieuwe zakken granulaat. Bovendien geeft granulaat bij waterverzadiging geen krimp meer en werkt het eenvoudig niet meer. Geen waarschuwing vooraf, geen melding “Tank vol”, geen droging meer ;-)
Adsorptiedrogers – professionele techniek voor kleine, koele ruimten
Vooral in koele kelders, onverwarmde of slechts tijdelijk verwarmde binnenruimten, is deze apparaatklasse eigenlijk de enige optie.
Krachtige compressorkoudemiddeldrogers kunnen weliswaar in omgevingen met een temperatuur van minimaal 12 °C nog enigszins effectief worden toegepast, echter bij langdurig onder gemiddeld 8 °C liggende ruimtetemperaturen bereiken adsorptiedrogers de voor het drooghouden vereiste ontvochtigingscapaciteit efficiënter.
Keuzefactor functie-omvang
Een ander, even belangrijk keuzecriterium voor de ideale luchtontvochtiger kan ten slotte ook de functie-omvang hiervan zijn.
Apparaten uit dezelfde capaciteitsklassen onderscheiden zich door de comfort-uitrusting, die voor de toepassing van de gebruiker van belang kunnen zijn.
Voor een periodiek automatisch ontvochtigingsbedrijf moet een 24-uurs tijdklok geïntegreerd zijn en is een automatische uitschakeling gewenst, evenals de betreffende timerfunctie.
Daarnaast bieden veel apparaten een hygrostaatgeregeld automatisch bedrijf, enkele echter met een eenheidloze draaischakelaar, andere met een nauwkeurig selecteerbare gewenste luchtvochtigheidswaarde met invoer van de werkelijke waarde.
Ook de gebruikslocatie kan een rol spelen. Wilt u het apparaat bijvoorbeeld onbewaakt in continubedrijf gebruiken, bijvoorbeeld in uw weekend- of vakantiehuisje, moet de ontvochtiger een drainaansluiting hebben, zodat het condens naar een afvoer kan worden geleid en het waterreservoir niet regelmatig hoeft te worden geleegd.
 |
Niet te vergeten: infiltratie
Het woord klinkt alsof het uit een spionageroman komt, maar hier bedoelen we niet het binnenlaten van vijandige personen, maar van vochtige buitenlucht. Want met "Infiltratie" wordt bij de capaciteitsberekening van luchtontvochtigers de toevoer van extra vocht van buitenaf naar de te ontvochtigen ruimte bedoeld.
Daarom is de infiltratiefactor een belangrijke grootheid bij de capaciteitsberekening voor de meest geschikte ontvochtiger. Per slot van rekening bevat niet alleen de lucht in de ruimte vocht. Ook van buitenaf komt meer vocht binnen, bijvoorbeeld door isolatietoestand van het gebouw, via deurkieren of door het openen van deuren, ramen, etc.
Wilt u bijvoorbeeld een ruimte van 20 °C ontvochtigen van 80 % relatieve luchtvochtigheid naar 60 %, moet het watergehalte dus van 13,8 g/m³ (80 % r.v.) naar 10,4 g/m³ (60 % r.v.) worden verlaagd, dus met 3,4 g per kubieke meter lucht.
Dat is bij een ruimte met een volume van 100 kubieke meter dus 340 g of ml, toch? Nee. Want er moet ook rekening worden gehouden met het van buitenaf toegevoerde vocht.
Gaan we uit van een buitenklimaat van 25 °C bij 70 % r.v., is het watergehalte van de buitenlucht 16,2 g/m³, dus 5,8 g meer dan binnen. Kort gezegd zou ook dit vocht zich graag bijmengen bij de binnenruimtelucht, hetgeen echter maar deels mogelijk is, omdat de ruimte is gesloten en goed is geïsoleerd. Hier komt de infiltratiefactor in beeld, die bijvoorbeeld voor goed geïsoleerde ruimten 0,3 is.
Per uur zou daarom 5,8 g/m³ x 100 m³ x infiltratiefactor 0,3 l/h = 174 g/h (0,174 l) vocht van buitenaf worden toegevoerd, hetgeen zou overeenkomen met een dagelijks te ontvochtigen waterhoeveelheid van 4,176 liter per 24 uur (0,174 l x 24).
“Vochtfabriek mens”
Maar ook van binnenuit wordt extra vocht toegevoegd. Net als bij infiltratie is dit een extra vochtbelasting. Eén enkele kamerplant voegt aan de ruimtelucht dagelijks al ca. 150 ml extra vocht toe. Dit is al meer dan een typisch Peltier-apparaat gemiddeld binnen 24 uur kan ontvochtigen. Maar de factor vochtbelasting wordt pas echt belangrijk als personen aanwezig zijn.
Elke slapend mens produceert door afgifte via de huid per uur al ca. 50 ml vocht in de ruimtelucht. Bij een lichte, zittende activiteit is dat al 70 ml en bij huishoudelijke werkzaamheden al meer dan 100 ml. Daarom moet u bij de keuze voor een luchtontvochtiger absoluut rekening houden met deze vochttoevoer.
Het moge duidelijk zijn dat in de slaapkamer geen Peltier-apparaat kan worden gebruikt voor het drooghouden, als twee slapende personen samen tijdens een nacht van acht uur al 800 ml extra vocht aan de ruimtelucht toevoegen en een Peltier-ontvochtiger bijvoorbeeld in de praktijk een ontvochtigingscapaciteit heeft van slechts maximaal 300 ml per 24 uur. De lucht zou ’s ochtends vochtiger zijn dan de dag ervoor.
Bedenkt u zich dan ook nog dat bij het koken bijvoorbeeld wel 2 liter en bij het douchen zelfs 2,5 liter water wordt afgegeven aan de omgevingslucht, wordt al snel duidelijk dat alle toepassingen met extra vochtbelasting voor Peltier-apparaten of granulaat een hopeloze onderneming zijn!
Houd bij de planning van uw behoefte dus altijd rekening met capaciteitsreserves voor deze extra vochtbelasting. Dit gaat het meest eenvoudig met de toepassingsaanbevelingen voor het betreffende apparaat van Trotec, omdat hierbij al rekening is gehouden met alle typische gebruiksparameters.
Snel overzicht toepassingsmogelijkheden |
Condensatie | Adsorptie | |||
| Peltier (elektrisch) | Compressor | Granulaat | Droogwiel | ||
| Luchtcirculatie | Heetgas | ||||
| Drooghouden van zeer kleine arealen (< 10 m³) zonder infiltratie (vochtinbrenging) | Aanbevolen | Mogelijk | Mogelijk | Aanbevolen | Mogelijk |
| Drooghouden van ruimten met temperaturen van 0 tot 8 °C | – | – | – | – | Aanbevolen |
| Drooghouden van ruimten met temperaturen van 5 tot 35 °C | – | – | Aanbevolen | – | Mogelijk |
| Drooghouden van ruimten met temperaturen van 15 tot 35 °C | – | Aanbevolen | Aanbevolen | – | Mogelijk |
| Bouwdroging | – | * | * | – | * |
| Waterschadesanering | – | – | * | – | * |
| * alleen commerciële uitvoeringen, niet geschikt voor comfort-luchtontvochtigers | |||||
Praktische kennis luchtontvochtigers – alle hoofdstukken voor u in één overzicht
Hoofdstuk 1: Basiskennis luchtvochtigheid – alles absoluut relatief
Hoofdstuk 2: Overzicht van de luchtontvochtigingsprocessen – condensatie en adsorptie
Hoofdstuk 2.1: Condensdrogers met compressortechniek
Hoofdstuk 2.2: Condensdrogers met Peltier-techniek
Hoofdstuk 2.3: Adsorptiedrogers
Hoofdstuk 3: Welk luchtontvochtigingsproces voor welk doel?